დამწერლობის წარმოშობა
გადმოცემის თანახმად, პირველყოფილი ადამიანები ზეპირი მეტყველების გზით ამყარებდნენ ერთმანეთთან კავშირს. მოგვიანებით მათ დაიწყეს სხვადასხვა საგნების სიმბოლოებით გამოხატვა: ქვა ნიშნავდა მაგარს, გზაზე დადებული ხის ტოტის წვერი მიმართულებას მიანიშნებდა, სამშვიდობო მალაპარაკების ნიშნად ყალიონს ჩამოატარებდნენ, მეგობრობის ნიშნად კი ერთმანეთს მარილს უგზავნიდნენ და სხვა. ცივილიზაციის განვითარებასთან ერთად საჭირო შეიქმნა დამწერლობის წარმოშობა. პირველი დამწერლობის ნიმუშია პიქტოგრამა(ნახატებით ნაწერი).შემდეგ საფეხურზე გაჩნდა იდეოგრაფიული დამწერლობა(ნახატი და სიტყვა).
მოგვიანებით კი გაჩნდა ფონეტიკური დამწერლობა.ცნობილია, რომ ანბანი პირველად ფინიკიელებმა ჩამოაყალიბეს. შემდეგ სხვა ანბანებიც შეიქმნა. ენა ბევრია მსიფლიოში, მათგან უმრავლესობას არ აქვთ დამწერლობა. დამწერლობა აქვთ შემდეგ ენებს:
- ჩინური
- ბერძნული
- ლათინური
- ებრაული
- ქართული
- სირიული
- არაბული
- სომხური
- ეთიოპიური
- იაპონური
- სლავურ-კირილური
- ინდური
- მონღოლური
- კორეული
- ქართული ანბანი
ასომთავრული(მრგვლოვანი)
ნუსხური( ხუცური)
მხედრული
ამაჟამად მხედრული ანბანით ვწერთ.
მსოფლიოს ხუთ ყველაზე ლამაზ დამწერლობას შორის ქართული მე-3 ადგილზეა.
გამოყენებული ლიტერატურა:
აღნიშნულის შესახებ გამოცემა matadornetwork.com წერს.
დამწერლობის წარმოშობიდან, ანუ ქრისტეშობამდე დაახლოებით 2000 წლიდან დღემდე, უამრავი დამწერლობა განვითარდა და განადგურდა. ქართული კი ისევ არის ჩვენი არამატერიალური კულტურული მემკვიდრეობა.
შ. ძიძიგური ,,სიტყვის ცხოვრება“
თ.გამყრელიძე
ანბანთა წარმოშობისავის“
Wikipedia
ელექტრონული ენციკლოპედია
ზ.
ჭუმბურიძე ,, ქართული ხელნაწერების კვალდაკვალ
Comments
Post a Comment